بررسی تاثیر برنامه خودمدیریتی بر خودکارآمدی و وضعیت سلامت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به انجمن ام.اس ایران.

هدف :.این پژوهش با هدف تعیین تاثیر برنامه خودمدیریتی بر خودکارآمدی و وضعیت سلامت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش مطالعه: این پژوهش یک مطالعه تجربی دو گروهه ، قبل و بعد است که در سال1387 - 1388 در انجمن ام.اس ایران بر روی 82 مددجوی مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس انجام شد. نمونه ها به روش در دسترس جمع آوری و به روش بلوکهای تصادفی در دو گروه شاهد و آزمون تخصیص داده شدند. به مدت دو ماه نیز پیگیری انجام شد.ابزارهای جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، پرسشنامه سنجش خودکارآمدی(با ابعاد:ورزش،کنترل علایم،کنترل بیماری،کمک گرفتن از دیگران،کسب اطلاعات، ارتباط با پزشک، فعالیتهای روزمره، فعالیتهای سرگرمی-تفریحی،کنترل افسردگی) پرسشنامه وضعیت سلامت (با با ابعاد سلامت عمومی، فعالیتهای روزمره، فعالیتهای روزمره در ارتباط بامشکلات جسمی، فعالیتهای روزمره درارتباط با مشکلات روحی،درد،انرژی،عملکرد اجتماعی،رفاه عاطفی و درک ازسلامت) بود .مداخله شامل آموزش برنامه خودمدیریتی در بیماری ام.اس مشتمل بر: ارائه اطلاعاتی در زمینه بیماری،تشخیص،درمان وعوارض بیماری(به زبان ساده) ، مهارتهای حل مسئله، کنترل خستگی،درد،کنترل علایم روانی(اضطراب و افسردگی با استفاده از تکنیک انبساط عضلانی و تنفس عمیق)، ورزشهای هماهنگی وتعادل، نحوه ارتباط با تیم درمانی ومراقبت بود که به صورت بحث گروهی و با مشارکت واحدها برگزار می شد.خودکارآمدی و وضعیت سلامت در سه مرحله قبل،بعد و دو ماه پس از مداخله اندازه گیری شد واز طریق نرم افزار spss و با استفاده از روشهای آماری کای دو،من ویتنی،t مستقل و آنالیز واریانس با اندازه گیریهای تکراری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها : در تجزیه وتحلیل داه ها ، تفاوت معنی داری بین میانگین امتیاز کل خود کارآمدی و زیر مقیاسهای آن ، و زیر مقیاسهای وضعیت سلامت قبل از مداخله ،بین دو گروه آزمون و شاهد مشاهده نشد(05/0p> ).این در حالی است که بعد ازمداخله و دوماه بعد، در خودکارآمدی کل وزیرمقیاسهای آن (به جز کمک گرفتن از دیگران و ارتباط با پزشک) و زیر مقیاسهای وضعیت سلامت (به جز درد و عملکرد اجتماعی) در دو گروه ، دیده شد(05/0p? ).آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیریهای مکرر نیز تفاوت معنی داری را بین میانگین امتیاز خودکارآمدی و زیر مقیاسهای آن (به جز کمک گرفتن از دیگران و ارتباط با پزشک ) و وضعیت سلامت(به غیر از درد وعملکرد اجتماعی) درسه بار اندازه گیری بین دو گروه نشان می دهد(05/0p< ). نتیجه گیری: نتایج نشان داد اجرای برنامه خودمدیریتی در افزایش خودکارآمدی و بهبود وضعیت سلامت بیماران مولتیپل اسکلروزیس موثر می باشد، لذا به کار گیری این روش غیر دارویی وحمایتی می تواند مفید بوده و به عنوان یک روش موثر، جهت مدیریت مسائل و مشکلات ناشی از بیماری ام.اس و توانمندسازی آنان بکار گرفته شود.